امین صادقپور- ماه مبارک رمضان و آداب و رسوم آن در فرهنگ ما از جایگاه والایی برخوردار است. بعد از مراسم رمضانخوانی، امروز میخواهیم به معرفی یکی دیگر از مراسم جالبی که در خراسان جنوبی و ۲۷ ماه رمضان انجام میشود بپردازیم.
«مراسم کفچِلَزی» که نام خود را از واژه کفچلز یعنی کفگیر در فرهنگ واژگانی خراسان جنوبی گرفته، برای بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی جالب است.
مراسم کفچلزی فقط در استان زیبا و پهناور خراسان جنوبی و در شب بیستوهفتم ماه مبارک رمضان برگزار میشود. در این مراسم بانوان و دختران به صورت انفرادی یا دو نفری شرکت میکنند.
مراسم اینگونه است که آنها سبد یا قربیلی برمیدارند، درون آن پارچهای میاندازند و روی آن قرآن، شانه، آیینه و سرمهدان میگذارند.
این زنان در دست دیگر نیز کفچلز یا کفگیری به دست دارند. وقتی به در خانهی مورد نظر میرسند، با همان کفگیر به در خانه ضربه میزنند و بانوی خانه سبد را از بانوان دم در خانه میگیرد.
ابتدا شانهی داخل سبد را برمیدارد و به شکل نمادین بر روسری خود میکشد. سپس سرمهدان را برمیدارد و با چوب سرمه مخصوص به چشمهایش میکشد.
آنگاه آیینه را برمیدارد تا چهرهاش را مشاهده کند. بعد مبلغ پولی را در داخل سبد میگذارد و به صاحب سبد می دهد. اکنون سالهاست که در این مراسم غیر از پول و خرما، آرد نیز به صاحب سبد میدهند.
بانوی کفچلز با مبلغ پولی که جمع کرده است، پارچهی خوبی خریداری میکند. سپس پارچه را تا ظهر بیستوهفتم ماه مبارک رمضان برای مسجد میدوزد و هدیه می دهد.
این هدیهی دوختهشده میتواند شامل پرده و طاقپوش، جلد قرآن، جانماز و هر چیزی که مسجد لازم دارد باشد.
خوب است بدانید در شب ۲۷ ماه مبارک رمضان ابنملجم مرادی قاتل امام علی(ع) نیز به هلاکت میرسد و مردم نیز در این مراسم شادی قصاص شدن قاتل امام علی(ع) را جشن میگیرند.
بانوان و دخترانی که در این مراسم شرکت میکنند، معمولا صورت خود را میپوشانند که شناخته نشوند. مراسم معنوی کفچلزی چهارم بهمن سال ۱۳۹۱ خورشیدی با شماره ۸۱۶ در فهرست آثار معنوی کشور ثبت شد.